Hoe heeft de vormgeving van boeken zich ontwikkeld sinds de introductie van het drukken met losse loden letters in Aalst in 1473 tot 1541? Hoe beslisten Dirk Martens en Joannes van Westfalen in 1473 hoe ze hun eerste boek zouden gaan vormgeven? Hoe komt het dat boeken er na enkele generaties uiteindelijk volstrekt anders uitzien? Op welke manier is het luxe-boek voor een kapitaalkrachtige elite rond 1480 veranderd in een handzaam en toegankelijk product voor een brede waaier van doelgroepen in de jaren 1530?

Deze vragen vormen het uitgangspunt van de eerste tentoonstelling ooit die uitsluitend aan de ontwikkeling van de typografie in de Zuidelijke Nederlanden is gewijd. Aan de hand van 46 boeken uit de vroegste periode van de drukpers wordt de delicate metamorfose van de vormgeving thematisch geschetst. Daarbij worden overeenkomsten en verschillen met handschriften belicht en wordt de overgang van de gotische naar de romeinse lettertypen behandeld. Aan de ontwikkeling van de titelpagina, die in het begin nog niet bestond, zijn drie vitrines gewijd. Ook komt het verrassende en vindingrijke spel met de typografie aan bod.
Behalve het oudste gedrukte boek van Belgische bodem schitteren er nog zeventien andere vijftiende-eeuwse drukken in de toonkasten. Ze liggen te pronken naast twee dozijn pareltjes van ontluikende renaissance-typografie uit de zestiende eeuw.
Het grootste gedeelte van deze prachtwerken wordt voor het eerst aan het publiek gepresenteerd. Op het oudste boek na komen alle boeken uit privéverzamelingen van Vlaamse bibliofielen. Van sommige van deze uiterst zeldzame edities zijn geen andere exemplaren op Belgische bodem bekend. Andere exemplaren zijn dan weer uniek door hun frisheid en de prachtige tinten waarmee ze in de vijftiende en vroege zestiende eeuw met de hand werden ingekleurd.
Dit is een inspirerende tentoonstelling die uitnodigt om te genieten van de wonderlijke kunsten van de allervroegste book designers van bij ons.

Metamorfose: Typografische evolutie van het handgedrukte boek in de Zuidelijke Nederlanden, 1473–1541
Tentoonstelling georganiseerd door de Vereniging van Antwerpse Bibliofielen

Bibliotheek Stadscampus van de Universiteit Antwerpen, Prinsstraat 13, 2000 Antwerpen
Maandag 13 november 2017 – woensdag 20 december 2017
Openingstijden: maandag tot donderdag van 8u30 tot 21u, vrijdag van 8u30 tot 19u, zaterdag van 10u tot 17u.

Vrije toegang

Om praktische redenen kunt u de catalogus niet ter plaatse kopen. Het volstaat echter onderstaand bedrag onder de vermelding ‘Metamorfose’ over te maken op het rekeningnummer van de Vereniging (IBAN: BE18 0680 9492 8065) en u krijgt de catalogus thuis bezorgd.

De prijs (incl. portokosten) bedraagt € 23,00 voor België en € 27,50 voor Nederland en andere EU-landen.

U kunt zich de catalogus ook bij de secretaris van de Vereniging van Antwerpse Bibliofielen, Pierre Meulepas, in het Museum Plantin-Moretus aanschaffen. De prijs bedraagt dan € 20,00.